Wat is tinnitus?

Tinnitus is het waarnemen van geluiden, zoals een piep, brom, suizen of een pulserend geluid, zonder dat er een externe geluidsbron is. Deze geluiden kunnen variëren in toonhoogte en intensiteit en kunnen continu of met tussenpozen aanwezig zijn.

Hoe vaak komt tinnitus voor?

Tinnitus is een veelvoorkomend verschijnsel:

• Algemene prevalentie: Ongeveer 10% van de bevolking ervaart langdurige tinnitusklachten.
• Ernstige gevallen: Ongeveer 1% van de bevolking ervaart tinnitus in een zeer ernstige vorm – dat zijn circa 170.000 mensen in Nederland.

Verschillende vormen van tinnitus

Er zijn twee hoofdcategorieën van tinnitus:

1. Niet-beïnvloedbare tinnitus

Deze vorm wordt vaak veroorzaakt door gehoorschade of afwijkingen in het auditieve systeem. Het geluid is meestal continu aanwezig en verandert niet bij bewegingen van het hoofd, de kaak of nek.

2. Somatosensorische tinnitus

Bij deze vorm kunnen de klachten verergeren of veranderen door bewegingen van de nek of kaak, of door spierspanning in het hoofd-halsgebied. Soms horen mensen een kloppend of pulserend geluid in het oor (zoals hun eigen hartslag), dat verband kan houden met spierspanning of kaakgewrichtsproblemen.

Behandeling: de rol van orofaciale fysiotherapie

Somatosensorische tinnitus is vaak goed behandelbaar met orofaciale fysiotherapie. De therapeut onderzoekt of spier- of gewrichtsklachten bijdragen aan de tinnitus. De behandeling kan bestaan uit:

• Ontspanning van gespannen spieren
• Verbetering van kaak- of nekfunctie
• Houdings- en ademhalingsoefeningen
• Adviezen bij tandenknarsen of kaakklemmen

Belangrijk om te weten

Tinnitus kan verschillende oorzaken hebben, zoals gehoorschade, oorontstekingen, medicatie, stress, hoge bloeddruk, kaakproblemen of aandoeningen aan zenuwen of bloedvaten. Omdat er zoveel mogelijke oorzaken zijn, is het altijd verstandig om eerst je huisarts te raadplegen. Die kan medische oorzaken uitsluiten of je zo nodig doorverwijzen naar een specialist. Als er aanwijzingen zijn dat spier- of gewrichtsproblemen meespelen, kan orofaciale fysiotherapie een passende behandeloptie zijn.

Voor verwijzers

Wanneer doorverwijzen?

Tinnitus komt veel voor en heeft verschillende oorzaken. Een goede triage helpt bij het bepalen welke patiënten baat hebben bij een gerichte behandeling.

Wanneer verwijzen naar een orofaciaal fysiotherapeut?

🔹 Somatosensorische tinnitus: Het geluid verandert in toon of intensiteit bij kaakbewegingen, nekdraaiingen of spierspanning.

🔹 Kaak- en nekklachten: Tinnitus in combinatie met TMD (kaakdysfunctie), bruxisme of verhoogde spierspanning in de nek en schouders.

🔹 Posttraumatische tinnitus: Na een whiplash of ander letsel aan het hoofd-halsgebied.

Welke behandeling biedt de orofaciaal fysiotherapeut?

✔ Spierontspanning en mobilisatie van kaak en nek.

✔ Oefentherapie en houdingscorrectie bij verhoogde spierspanning.

✔ Ademhalings- en ontspanningstechnieken bij stressgerelateerde spierspanning.