Duizelig bij bewegen van het hoofd? BPPD is vaak goed te behandelen
Heeft u last van plotselinge draaiduizeligheid bij omdraaien in bed, omhoog kijken of bukken? Dan is de kans groot dat u te maken heeft met BPPD (Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid) een veelvoorkomende, maar vervelende aandoening van het evenwichtsorgaan.
Wat gebeurt er bij BPPD?
In het binnenoor zitten kleine kristallen (otoconia) die beweging registreren. Bij BPPD raken deze kristallen los en verplaatsen zich naar een verkeerde plek in het evenwichtsorgaan. Hierdoor ontvangt uw brein verkeerde signalen, wat leidt tot een kortdurend, intens gevoel van draaien terwijl u stilstaat.
Symptomen van BPPD
- Hevige, kortdurende draaiduizeligheid bij bepaalde hoofdbewegingen
- Aanvallen van enkele seconden tot een minuut
- Soms misselijkheid of onzekerheid bij bewegen
- Geen gehoorverlies of hoofdpijn
Hoe vaak komt het voor?
- Jaarlijks ervaart 0,6% van de bevolking BPPD-klachten (NHG, 2020)
- 2,4% krijgt er ooit in het leven mee te maken
- BPPD komt vaker voor bij vrouwen, 50-plussers en ouderen
- Verantwoordelijk voor 20–30% van alle duizeligheidsklachten bij de huisarts
Is BPPD gevaarlijk?
Nee, BPPD is niet ernstig en beschadigt het gehoor of evenwichtssysteem niet. Wel kan het veel hinder geven in het dagelijks leven, zeker bij opstaan, autorijden of bewegen.
Wat kunt u eraan doen?
Een gespecialiseerde fysiotherapeut kan door middel van testen bepalen welk deel van het evenwichtsorgaan is aangedaan. Vervolgens wordt een gerichte repositiemanoeuvre toegepast om de losgeraakte kristallen terug te verplaatsen.
Behandelmogelijkheden:
- Epley-manoeuvre → bij BPPD in het achterste kanaal
- BBQ-roll manoeuvre → bij BPPD in het horizontale kanaal
- Alternatieve technieken → als er nekproblemen zijn
Vestibulaire revalidatie:
- Oefeningen om het evenwichtssysteem te trainen en restklachten te verminderen
- Balans- en compensatietraining bij onzekerheid of terugkerende klachten
Wanneer verwijzen naar een orofaciaal fysiotherapeut?
Een verwijzing is zinvol bij:
- Bevestigde of vermoede BPPD met begeleiding nodig
- Onvoldoende resultaat na eerdere behandeling
- Angst, onjuiste uitvoering of nekklachten die de manoeuvre belemmeren
- Verdenking van horizontale BPPD of cervicogene duizeligheid
De orofaciaal fysiotherapeut voert specifieke tests uit (zoals de Dix-Hallpike en Roll-test) om het juiste aangedane kanaal te bepalen. Deze kanaalidentificatie is essentieel om de juiste behandeling te kiezen en terugval te voorkomen.
Let op:
Veel mensen krijgen de Epley-manoeuvre mee van hun huisarts, maar voeren deze niet correct uit door onzekerheid, angst of nekklachten. Dit kan het herstel vertragen. Begeleiding door een gespecialiseerde fysiotherapeut maakt het verschil.