Tandenknarsen en klemmen
Last van kaakpijn, hoofdpijn of gespannen kaken? Misschien knars of klem je ongemerkt met je tanden. Dit noemen we bruxisme – een veelvoorkomende gewoonte waarbij de tanden stevig op elkaar gedrukt of over elkaar geschoven worden, vaak zonder dat je het doorhebt.
Wat is bruxisme?
Er zijn twee vormen:
- Tandenknarsen: tanden en kiezen schuiven krachtig over elkaar, vaak met een hoorbaar geluid
- Tandenklemmen: de kiezen worden langdurig en stevig op elkaar gedrukt, zonder beweging
Bruxisme kan zowel overdag (waakbruxisme) als tijdens de slaap (slaapbruxisme) optreden.
Hoe vaak komt het voor?
- Slaapbruxisme komt voor bij 10–13% van de volwassenen
- Waakbruxisme bij 8–31%
- Komt vaker voor bij kinderen en jongvolwassenen en neemt meestal af met de leeftijd
- Erfelijke aanleg speelt mogelijk een rol
Wat zijn mogelijke oorzaken?
Bruxisme ontstaat meestal door een combinatie van factoren, zoals:
- Stress en verhoogde concentratie
- Slaapstoornissen zoals slaapapneu
- Gebruik van cafeïne, alcohol, nicotine of stimulerende middelen (zoals ecstasy)
- Verkeerde kauw- of mondgewoonten
- Spanningsopbouw in nek, schouders of kauwspieren
Wanneer wordt het een probleem?
Niet iedereen met bruxisme heeft klachten. Maar als u last krijgt van:
- Chronische kaak- of hoofdpijn
- Pijnlijke of overbelaste kauwspieren
- Bewegingsbeperkingen van de kaak
- Slijtage aan het gebit
- Nekklachten of uitstralende spanningshoofdpijn
...dan is behandeling aan te raden.
Wat doet de orofaciaal fysiotherapeut?
Een orofaciaal fysiotherapeut is gespecialiseerd in klachten aan het kaak- en hoofd-halsgebied. De behandeling richt zich op het verminderen van spierspanning en het verbeteren van spiercontrole.
Behandelopties:
✔ Oefentherapie en ontspanningstechnieken – Bewustwording van klemgedrag (evt. met myofeedback) – Ontspannings- en ademhalingsoefeningen – Oefeningen voor spierbalans en coördinatie
✔ Manuele therapie en massage – Mobiliseren van het kaakgewricht – Spiermassage van gespannen kauwspieren
✔ Gedragsadvies en stressmanagement – Aanpak van belastende gewoonten zoals nagelbijten, overmatig kauwen of tanden op elkaar houden – Ondersteuning bij stress en spierspanning
✔ Samenwerking met tandarts (indien nodig) – Stabilisatieopbeetplaten kunnen helpen bij gebitsslijtage, maar lossen de spierspanning zelf niet op
Heeft u het vermoeden dat u knarst of klemt en ervaart u klachten? Neem dan contact met ons op. Samen kijken we hoe we uw klachten kunnen verminderen en uw kaak weer in balans kunnen brengen.