Temporomandibulaire Dysfunctie (TMD)
Heeft u last van kaakpijn, een klikkend gewricht of moeite met kauwen of praten? Dan kan er sprake zijn van TMD (temporomandibulaire disfunctie) – een verzamelnaam voor klachten aan het kaakgewricht en de kauwspieren.
Herkenbare klachten:
- Pijn in de kaak, slapen of rond het oor
- Moeite met openen of sluiten van de mond - Klikkende of knappende geluiden bij bewegen van de kaak
- Gespannen of vermoeide kauwspieren
- Hoofdpijn of uitstralende pijn naar nek en schouders
Wat veroorzaakt TMD?
TMD ontstaat vaak door een combinatie van factoren, zoals:
- Parafuncties: tandenknarsen of kaakklemmen (vaak onbewust, vooral ’s nachts)
- Stress: verhoogt de spierspanning in kaak, nek en schouders
- Verkeerde mondgewoonten: zoals nagelbijten of veel kauwgom kauwen
- Trauma of gewrichtsproblemen: bijvoorbeeld discusverplaatsing of kaakblokkades
Wat kunt u zelf doen?
Bij lichte klachten helpen vaak eenvoudige gedragsaanpassingen:
- Houd de mond licht gesloten met de tanden los van elkaar
- Vermijd harde, taaie of plakkerige voeding
- Stop met nagelbijten, kauwgom kauwen of het klemmen van de kaken
- Probeer spanning te verlagen door ontspanningsoefeningen
Wat kan de orofaciaal fysiotherapeut betekenen?
Als klachten aanhouden of verergeren, kan een gespecialiseerde fysiotherapeut uitkomst bieden. De behandeling is gericht op pijnvermindering en herstel van de kaakfunctie.
Behandelopties:
✔ Oefentherapie en ontspanningstechnieken – Oefeningen voor spierontspanning en kaakbeweging – Ademhalingstechnieken en stressreductie – Bewustwording van onbewust klemgedrag (eventueel met myofeedback)
✔ Manuele therapie – Mobilisatie van het kaakgewricht – Massage van gespannen of overbelaste kauwspieren
✔ Gedrags- en belastingadvies – Aanpakken van overbelasting (zoals klemmen, knarsen of verkeerde gewoonten) – Inzicht in de relatie tussen stress en kaakspanning
Wanneer verwijzen naar de orofaciaal fysiotherapeut?
Een verwijzing is zinvol bij:
- Chronische myogene kaakpijn en spieroverbelasting
- Beweegbeperkingen of pijn bij openen/sluiten van de mond
- TMD met blijvende discusverplaatsing (zonder reductie)
- TMD-gerelateerde hoofdpijn of oorpijn
- Kaakklachten in combinatie met verhoogde nek- of schouderspanning
- Persisterende klachten ondanks zelfzorg of tandheelkundige aanpak